అంతేవాసి

హలో…అనగానే “ఏరా! యశ్వంతు బావా బాగున్నావా!” అంటా గోదారి పలకరింపు.

ఎవరని అడక్కుండానే “నేనెహే!సతీష్  గాణ్ణి.కొవ్వూరు నించి…”

నాకు చటుక్కున గుర్తొచ్చి ఆ…!ఏరా సతీశు .ఎలా ఉన్నావురా” అన్నాను.

“నాకెంటెహే దున్నపోతులా ఉన్నాను.మీలాగా టాపర్లయి లెక్కల మేస్టార్నవ్వకపోయినా,మేమేదో నాల్గు చేపల చెరువులు,కూతి యెవసాయం చేసుకుని బతికేత్తనామ్రోయ్ .ఈ నెల పన్నెండున నా పెళ్ళి.చేసుకోక చేసుకోక ఒకసారి పెళ్ళి చేసుకుంటున్నా!నువ్వు మర్చిపోకండా రావల్రోయ్ .వాట్సప్ గ్రూప్ పెట్టాను.అందులో యాడ్ చేత్తాను. కొవ్వూర్లో దిగాక నాగరాజుగాడు నిన్ను మా ఇంటికి అట్టుకొచ్చేత్తాడు.నా పెళ్ళికి రాకపోయావనుకోరా…నీ పెళ్ళికి మాత్రం నువ్వు పిలవకపోయినా వచ్చి,మీ అత్తామామలకి నీయంత బోకు ఎదవ ఎవడూ లేడని,ఇంటికెల్లి మరీ చెప్తాన్రోయ్ అని బెదిరింపుతో ముగించాడు సతీశు.

ఆరోజు రానే వచ్చింది.స్కూలుకు సెలవెట్టి ఏలూరు బస్టాండుకు చేరాను.రాజమండ్రి బస్సెక్కి, కొవ్వూరు టిక్కెట్టు కొట్టిచ్చాను. బస్సు వరిచేలమ్మట పరిగెడతంది.ఉబుసుపోక ఫోన్ తీసి చూస్తే ‘అల్లం పెళ్ళి’ పేరుతో ఉన్న వాట్సప్ గ్రూపునిండా మెసేజులే.వారంరోజులుగా ఇదే యవ్వారం నడుస్తుంది.సతీశుగాడిని ఫ్రెండ్సంతా ఆడేసుకుంటున్నారు.

ఒకరేమో ‘సతీష్గాడికి పెళ్ళేంట్రా!ఆ అమ్మాయి

గొంతు కోస్తున్నారు’ అని మెసేజెడితే దానికి సతీశుగాడు బాధపడుతున్న బ్రహ్మానందం స్టిక్కరెట్టాడు.

ఇంకొకరేమో ‘నేనే ఆ అమ్మాయి తండ్రినయితే ఇలాంటోడికి ఇచ్చి పెళ్ళిజేసే కంటే,ఆ అమ్మాయిని ఏ నూతిలోకో,గోతిలోకో తోసి చంపేద్దును అని మెసేజు.

మరొకరు ‘భార్యకు, చీరకు తేడా ఏంటంటే…  చీరని ఉతికిన తర్వాత కట్టుకుంటారు. భర్తను కట్టుకున్న తర్వాత ఉతుకుతారు’ అని మెసేజు.

నాగరాజుగాడు మధ్యమధ్యలో మెసేజుల్లోకి దూరి  ‘మరీ అలా గూటెయ్యకండ్రా బాబూ…ఆడు ఏ కాశీయో పారిపోయి అఘోరాల్లో కలిసిపోయేటట్టున్నాడు’ అని ధవళేశ్వరం బ్యారేజీలా అడ్డుకట్ట వేద్దామన్నా మెసేజులు ఆగడం లేదు.

భూమ్మీద మనిషికి ప్రశాంతత లేకుండా చేసేది ఒకటి నల్లి,రెండోది పెళ్ళి అని మరో మెసేజు ఊడిపడింది.

అరటికాయను గుచ్చేస్తన్న అగరబత్తుల్లాగా అయిపోయారేంట్రా బాబూ అని నాగ్గాడు.

అన్నిటికీ బ్రహ్మానందం ఎమోజీతోనే సతీశుగాడి సమాధానం.కాసేపలా నవ్వుకున్నాను.

కిటికీలోంచి వరిచేల గాలి చల్లగా పలకరిస్తుంది.వరి ఊడుపులు అయిపోయిన చేలు పలచపలచగా లెగుస్తున్నాయి.బంగార్రంగు బురదలో పచ్చటి బాడవలకి అడ్డంపడి సూరీడు బస్సు పక్కనే ఉరుకుతున్నాడు.

ఎప్పుడు నిద్రపోయానో తెలీదు.కిటికీకి తల కొట్టుకున్నాక మెలకువొచ్చింది.ఎక్కేవోళ్ళు ఎక్కుతున్నారు.దిగేవోళ్ళు దిగుతున్నారు.బస్సు మాత్రం

ముందుకెళ్ళిపోతంది.గోదారి జ్ఞాపకాలతో నేను మాత్రం వెనక్కిపోతన్నాను.కొవ్వూరులో అమ్మమ్మగారింట్లో ఎస్ .ఎస్ .సి వరకు చదివాను.తాతయ్య పోయాక,అమ్మమ్మకు ఆరోగ్యం బాగుండడం లేదని నన్ను,అమ్మమ్మను అమ్మ ఏలూరు తీసుకొచ్చేసింది.

అప్పట్నుంచి ఇప్పటివరకు మళ్ళా కొవ్వూరెళ్ళింది లేదు.మనిషి ఎంత చదివినా జ్ఞాపకాల పొరల్లో గోదారిలా పారేది మాత్రం హైస్కూలు చదువే.

ఆరో తరగతిలో కొవ్వూరు హైస్కూల్లో దిగబడ్డాను. జారిపోతున్న నిక్కర్ని ఒక చేత్తో  ఎగలాక్కుంటా,యూరియా సంచితో కుట్టిచ్చుకున్న బ్యాగుని భుజాలకు తగిలించుకుని వెళ్ళడం ఇప్పటికీ బాగా గుర్తు.స్కూలు ఎగ్గొట్టి గోదాట్లో రోజంతా

ఈతలే.ఈతలకెళ్ళినోళ్ళని మా క్లాసు టీచరు పరబ్రెహ్మం మేస్టారు వంద గుంజీలు తీయించేవాళ్ళు.పరీక్షల్లో స్లిప్పులు పెట్టామని కాలి పిక్కట్టుకుని ఒడితిప్పేసేవారు.నొప్పి నడినెత్తికొచ్చి మళ్ళా ఎప్పుడూ స్లిప్పులు పెట్టింది కానీ,కాపీ కొట్టింది కానీ లేదు.దొంగనోట్లను రాత్రిళ్ళు కిరసనాయిల బుడ్డి వెలుతుర్లో కిరాణా కొట్టాయనకిచ్చి పప్పలు కొనుక్కునే వాళ్ళం.పరీక్షల్లో అంతేవాసి పదానికి పర్యాయపదాలు రాయలేదని తెలుగు మేస్టారు క్రిష్ణారావుగారు వెయ్యిసార్లు ఆ పర్యాయపదాలు రాసుకురమ్మన్నారు.ఛాత్రుడు,శిష్యుడు అని రాసిరాసి చేతి వేళ్ళు వంకర్లు పోయాయి.ఇప్పటికీ నిద్రలో లేపి అడిగినా తడుముకోకుండా ఆ పదాల్ని మర్చిపోకుండా ఠక్కున చెబుతాను.

చెస్ లో క్లాస్ ఫస్ట్ ఉండేవాడిని.ఒకసారి నా బ్యాగులో మారుతీగాడు లవ్ లెటర్ పెట్టి నన్ను ఇరికిద్దామని పరబ్రెహ్మంగారికి చెప్పాడు.ఆయన నమ్మలేదు కానీ మా అమ్మకు మాత్రం చెప్పాడు.ఆరోజు అమ్మమ్మ నాకు ఒక మాట చెప్పింది.

“ఒరే యశ్వంతు…ఆడోళ్ళని ఏడిపిస్తే వంశాలే మట్టిగొట్టుకుపోతాయి.అలాంటి పనులు మాత్రం చేయకురా” అంది.

నేను తలదించుకుని తలూపాను.

బడికి డుమ్మాకొట్టి నేను,రాంబాబుగాడు తేనె కోసం తేనెతుట్టెకు పొగబెట్టి రేపాం.అవి ఒళ్ళంతా కుళ్ళబొడిచేసాయి.వారం రోజులు జ్వరంతో మంచం దిగితే ఒట్టు.

మేం తొమ్మిదో తరగతిలో ఉండగా రేణుక అనే అమ్మాయి మా స్కూల్లో జాయినయింది.యూనిట్ పరీక్షల్లో క్లాసుకే టాపరయిపోయింది.క్లాసుకు

లీడరయిపోయింది.మేస్టార్లు రాకపోతే అటెండెన్సు  వేసేది.క్లాసులో పాఠాలు చెప్పేసేది.రేణుకతో ఎన్నిసార్లు పోటీపడినా సెకండే వచ్చేవాడిని.

రేణుక దగ్గర నిలబడినపుడు సహజమైన సువాసన వస్తుండేది.కుంకుడుకాయతో తలంటుకునేదేమో కమ్మటి వాసన.తేనెరంగులో ఉండేది జుట్టు.జుట్టు పాపిడి గోదారి లంకలాగా ఉండేది.కళ్ళు రంగుల రాట్నంలా తిప్పేది.నవ్వుతుంటే దుక్కి దున్నుతున్న చేలో కొంగలు వాలినట్టుండేవి.

నిజం చెప్పొద్దూ…రేణుకను చూత్తాకే బడి మానేవాణ్ణి కాదు.పంతం కొద్దీ రేణుకను ఓడించి క్లాసు ఫస్టు వద్దామని చాలా ప్రయత్నాలు చేసేవాడిని.

ఒకసారి రేణుక కంటే నాకు సోషల్లో మార్కులు తక్కువొచ్చాయి.నాకు మార్కులు

సరిగ్గా వేయలేదని సోషల్ మేస్టారు జేమ్స్ గారి మీద దెబ్బలాడేసాను.ఆయన పేపర్లంతా తిప్పి ఒక జవాబుకి సరైన మార్కులు వేయలేదని ఒప్పుకొని సరిదిద్దారు.ఆ తర్వాత తెలిసింది.విద్యార్థి జీవితాన్నీ తలకిందులు చేసే మార్కులను వేసిన తన పెన్నును ఆయన విరగ్గొట్టేసారట.అంతేనా!ఆ రోజు తనకు తాను విధించుకున్న శిక్ష ఏంటంటే ‘ఆ చేతితో అన్నం తినలేదట’.

పదో తరగతి చివర్లో ఒకరోజు క్లాసులో మేస్టారు లేరని రేణుక లీడర్ గా ఉండి వర్కులు చేయిస్తుంది. మాట్లాడానని అందరి పేర్లతో పాటే నా పేరు బ్లాక్ బోర్డు మీద ఎక్కించింది.లెక్కల మేస్టారు మోహనరావుగారు ఏదో చిరాకులో ఉండి క్లాసులో కొచ్చారు.మాట్లాడిన వాళ్ళందరినీ బెత్తం విరిగేలా కొట్టారు.నాకు కోపం

పెరిగిపోయింది.

పొద్దున్నే అందరికంటే ముందు స్కూలుకొచ్చేసి,ఎవరికీ తెలియకుండా అన్ని క్లాసుల బ్లాక్ బోర్డుల మీద రేణుక లవ్స్ మారుతి అని తడి చాక్ పీస్ తో రాసాను.క్లాసులోకొచ్చిన పిల్లలంతా మేస్టార్లకు ఫిర్యాదు చేసారు.వాళ్ళంతా వచ్చి డస్టర్లు తడిపి ఆ రాతల్ని చెరిపించేసారు.

ఎవరు రాసారని ఆరా తీసారు కానీ ఎవరికీ తెలియకపోవడంతో నేను బతికిపోయాను.కానీ స్కూల్లో ఎక్కడ చూసినా ఈ విషయమే గుసగుసలాడేవారు.ఆవేళ రేణుక కళ్ళు ఎర్రగా మాగాయలా ఉన్నాయి.ఎవరితోనూ మాట్లాడకుండా,అన్నం తినకుండా మౌనంగా ఉండిపోయింది.వాళ్ళ నాన్న వచ్చి రేణుకను తీసుకెళ్ళిపోయాడు.అదే నేను రేణుకను

ఆఖరిసారి చూడడం.ఇంకెప్పుడూ రేణుక స్కూల్లో కానీ,ఊళ్ళో కానీ నాకు కనబడలేదు.

ఆ తర్వాత క్లాసులో నేనే టాపర్ ని.పబ్లిక్ పరీక్షల్లో స్కూలు ఫస్టొచ్చాను.

బస్ కండక్టర్ ‘కొవ్వూరు…కొవ్వూరు’ అన్నప్పుడు మళ్ళీ ఈ లోకంలో పడ్డాను.

వాట్సప్ లో నాగ్గాడికి ‘బస్టాండుకు వచ్చెయ్ ‘ అని కొవ్వూర్లోకి ఎంటరవుతుండగా పెట్టిన మెసేజును చూసాను.బ్లూ టిక్స్ పడ్డాయి.కానీ రిప్లై ఇవ్వలేదు.చాలాసేపు బస్టాండులో కూర్చున్నాను.

వీడొచ్చే సరికి గోదారికి పుష్కరాలొచ్చేలాగున్నాయి అనుకుంటా ఎవరో పెద్దాయన కలిస్తే “ఏండి…దండాబత్తుల సతీశు ఇల్లెటు” అంటుండగానే ఎదురుగుంటా నిలబడ్డాడు నాగ్గాడు.

“ఏరా నువ్వు క్లాసులోనో లేటే…ఇక్కడ లేటేనా!” అని కసురుకుని వాడి బైకు మీద

కూర్చున్నాను.గోదారి గట్టు పక్కనే సతీశు ఇల్లు.నాగ్గాడు చెప్పేదంతా గట్టు ఎక్కేవరకే నా చెవులకి వినబడ్డాయి.

‘గట్టు మీద వెళుతుంటే గోదారి నిఖార్సయిన అందం కనబడతంది.పచ్చదనం లేని చోటు…పరవశించని చోటు మచ్చుకి కూడా లేదు.గోదారికి వయసయిపోదేమో!అమృతంలాంటి నీళ్ళిచ్చే ఆవిడికి మనుషుల్లా రంగేసుకోవాల్సిన అవసరమేముంటది’ అని మనసులో అనుకుంటా సతీశుగాడింటికి చేరాం.

ఇల్లంతా సందడిగా ఉంది.హల్దీ ఫంక్షన్ ఏర్పాట్లు చేస్తున్నారు.గుండిగలతో,బిందెల్తో పసుపు నీళ్ళు ఉంచారు.కడియం నుండి తెచ్చి కట్టిన పచ్చి పూల మండపం ఇరగదీసింది.సతీశుగాడు పసుపు డ్రస్సేసుకుని ఎదురొచ్చాడు.

“ఏరా బా…ఇప్పుడా రాడం.రెండ్రోజులు ఆగిరాపోయావా!జనాలు తిన్న ఆకులు ఎత్తేసి ఎళ్ళిపోయేవోడివి” అని కోప్పడ్డాడు.

నేనేదో సర్దిచెప్పాక నాకో పసుపు రంగు చొక్కా ఇచ్చి వేసుకోమన్నాడు.పసుపు నీళ్ళు పోసాక, ఫోటోలయిపోయాక,పెద్దోళ్ళంతా పక్కకెళ్ళిపోయాక కుర్రోళ్ళ హడావిడి అంతా ఇంతా కాదు.సతీశుగాడ్ని కూర్చోబెట్టి జల్లెడ ఆడి తలమీదెట్టి, గోదారిగట్టు తాడిమీద నుండి దింపిన తీపికల్లు,బీర్లు జల్లెడ మీద నుండి పోసేస్తున్నారు.ఆడేమో పాములాగా నాలుక బయటకు జాపి ఆ ధారల్ని చప్పరిచ్చేత్తన్నాడు.వీడియోగ్రాఫర్ అదంతా పొల్లుపోకుండా లాగేస్తన్నాడు.

 హల్దీ ఫంక్షన్ అయిపోయాక మా మీద కూడా పోసిన పసుపు నీళ్లు

వదిలించుకోడానికి స్నానాలు చేసి, అన్నాలు తినడానికి కూర్చున్నాం.

ఎవరో పెద్దాయన పెద్ద గొడవ పెట్టేసుకున్నాడు. సతీష్ ఆళ్ళ నాన్న ఆయన్ని బతిమాలుతున్నాడు.

“ఏంట్రా గొడవ” అని సతీశుగాడిని అడిగితే

“మా చిన్న మేనమామ పేరు శుభలేఖలో ఎయ్యలేదని గుర్తొచ్చినప్పుడల్లా గొడవెట్టేత్తన్నాడ్రా బాబూ! అని తలకాయ బాదుకుంటూ చెప్పాడు.

 అన్నం తిన్నాక ఒక్క నిమిషం అక్కడ ఉండకుండా నాగ్గాడిని తీసుకుని గోష్పాదరేవు దగ్గరికి వెళ్ళాను. దేవుడికి దండం పెట్టుకుని గోదాట్లో ఈతకు దిగేసాం.ఒళ్ళు జల్లుమంది. గోదారి స్పర్శ అది. చిన్నపిల్లల్లా ఈత కొట్టాం.వెనకీత ,మునిగీత తనివి తీరా కొట్టాను. సాయంత్రం అయ్యాక గోదారోడ్డున ఇసుకలో చెప్పులు లేకుండా నడిచాను. గోదారి ఇసుక పనసతొన రంగులో మెరిసిపోతూ ఉంది. పొద్దోయక బ్రిడ్జి అవతల రాజమండ్రి గట్టున గోదావరి హారతి చూడ్డానికి వెళ్ళాం. రెండు కళ్ళు చాల్లేదు.అదంతా వీడియో తీసుకుని మళ్ళా కొవ్వూరు వచ్చాం. పెళ్ళి తెల్లారుజామున కాబట్టి ఆ రాత్రి గోదారి గట్టుమీద సతీష్ గాడు పార్టీ పెట్టాడు. నన్నూ,నాగ్గాడిని తీసుకెళ్లాడు.గోదారి ఒడ్డున వాన ఆగకుండా కురుస్తున్నట్టే, గాలి ఆగకుండా వీస్తానే ఉంది.మందు కొడుతూ ఎన్ని మాటలో మనస్పూర్తిగా… నిమిషాలు మాటల్లో మునిగి గంటలయిపోతున్నాయి.ఒంటికి ఒరుసుకుంటున్న గాలికి,తల మత్తుకి ‘జీవితం అంటే ఇదే’ అన్న ఆనందం.

నాగ్గాడు మూతపడుతున్న కళ్ళతో “ఒరేయ్ యశ్వంతు మన సతీశుగాడు అత్తోరూరు రాజమండ్రే.బట్టల కొట్టుంది.బాగా బలిసినోళ్ళురా బాబూ! యానంలో ఎవరో కొత్త అల్లుడికి 470 రకాల వంటలు పెట్టారంట! సతీశుగాడు మామగారు 500 రకాల వంటలు చేయించి ఆళ్ళ రికార్డు బద్దలు కొడతాడంట అన్నాడు.

“అవునా”! అని నేను ఆశ్చర్యంగా అనేసరికి “నాకు పడి నాగ్గాడు అలాగే ఏడుత్తాడ్రా అని సతీష్ గాడు లైట్ తీసుకున్నాడు.

నాగ్గాడు మళ్ళా “ఎల్లుండి రిసెప్సన్లో టిపిన్ సెక్సన్ లో కాకినాడ చిట్టి పెసరట్టు,పాలకొల్లు దిబ్బరొట్టె, అంబాజీపేట పొట్టిక్కలు,చిట్టి గార్లు-అల్లం పచ్చడి, ఇడ్లీ-చింతామణి చట్నీనూ” కాదని చెప్పమని రా సతీశుగాడిని అన్నాడు.

సతీష్ గాడు మాట్లాడలేదు

మళ్ళా నాగ్గాడే అందుకున్నాడు “నాటు

మేకపోతులు సరేన్రోయ్ … ఎండు రొయ్యలు- కోడిగుడ్లు-మామిడికాయ కూర, నాటుకోడి -జీడిపప్ప,నెత్తళ్ళ కూర, రామచేపల పులుసు, గడ్డిమీను చేప వేపుడు ఒకటేంట్రా… ఇంకా బోల్డున్నాయి” అని సాగదీసాడు.

“సరే సర్లే ఏడవకు…కళ్ళు తుడుచుకో” అన్నాడు సతీశుగాడు.

“అయినా మనుషులు సుచిగా మాట్లాడుకోవడం మానేసి రుచిగా మాట్లాడుకోవడం మొదలెట్టార్రా అందుకే ఇన్ని రోగాలు! ఈ ఫంక్సన్ ఖర్చుతో మాలాంటోల్ల కుటుంబాలు లైఫ్ లాంగ్ ఎల్లిపోతాయ్రా” అన్నాడు నాగ్గాడు.

” ఆ వైర్లు ఇటు మార్చి…ఈ వైర్లు అటు మార్చి డబ్బులు తెగ లాగుతున్నావని టాకు” అని సతీష్ గాడు నాగ్గాడికి చురకలంటించాడు.

నవ్వుకుంటా నేను మేటర్ డైవర్ట్ చేశాను. కాసేపు అలా హైస్కూల్ రోజులు గుర్తు చేసుకున్నాక నాగ్గాడు కొంచెం కోపంగా

“కానీ నువ్వు రేణుక విషయంలో చేసిన పని జీయితాలు తలకిందులు చేసేసింది రా” అన్నాడు.

“నేను వెంటనే ఏమైందిరా” అన్నాను.

“నీకు తెల్వదా!రేణుకను పదో తరగతిలో బడి మానిపించేసి పెల్లి చేసేసేరు. ఇద్దరు పిల్లలు పుట్టాక… బడిలో జరిగిన విషయం ఎవరో ఆళ్ళ మొగుడికి చెప్పారంట.

 రేణుకను అంతకుముందు బానే చూసుకువోడంట. బడి విషయం తెలిసాక రేణుకను రోజూ కొట్టడమేనంట! పనిలోకి ఎళ్లడం మానేసి పూటుగా తాగుతున్నాడంట.

ఫుల్ డ్రింకర్ అయిపోయాడంట.రేణుక ఆళ్ళ అమ్మానాన్న బతుకు ఎళ్ళదీయడమే

కష్టంగా ఉంది. ఇదంతా తెలిసినా రేణుకను ఆళ్ళ నాన్న పుట్టింటికి తీసుకురాడంలేదు.

‘కూతురు సంసారం ఇలాగయిపోయిందని రేణుక ఆళ్ళ నాన్న కలిసినప్పుడల్లా నాతో చెప్పి ఏడుస్తుంటాడ్రా’ అన్నాడు.

“ఇప్పుడిదంతా ఆడికి ఎందుకు చెప్తున్నావ్రా” అని సతీశుగాడు నాగ్గాడి మీద కోప్పడుతున్నాడు. నేను ఆఖరి పెగ్గు ఒక్కసారిగా గొంతులో పోసేసుకున్నాను.

నాగ్గాడు “జాయిగా తాగరరే” అంటున్నాడు.

గాలి గుయ్ మని కొడుతున్నా నాకు ఉడుకు వచ్చేస్తంది.గోదారికేసి చూసాను.నల్లటి ఆకాశంలోంచి తెల్లటి మంచు నల్లగా పారతన్న గోదారి మీద పడుతుంది. గోదారి బ్రిడ్జి మీద నుండి వెళ్తన్న వాహనాల లైట్లు నల్లటి గోదావరి మీద పడి రంగుల చేపల్లా చమక్కున మెరుస్తున్నాయి. నాకు గాలాడ్డం లేదు.పైకి లేచి ఈత కొడతానని చెప్పి

గోదాట్లో దిగాను.ఎటు ఈదుతున్నానో తెలీడం లేదు.సుడిలో చిక్కుకున్నట్టుంది. గోదాట్లో గుండ్రంగా తిరుగుతున్నాను. అలాగే ములిగిపోదాం అనుకున్నాను. కళ్ళల్లో నీళ్ళాగడం లేదు.ఒకటే ఏడుపు.కన్నీళ్లు గోదారి నీళ్ళలో కలిసి పోతున్నాయి.

                     *******

తెల్లారుజామున పెళ్లి ముహూర్తానికి నిద్ర లేపాడు నాగ్గాడు. ముఖం కడుక్కుని మండపం దగ్గర కూర్చున్నాం.కళ్ళ ముందు పెళ్ళి తంతు  జరుగుతున్నా మనసంతా భారంగా ఉంది.రేణుక గురించి గుర్తొచ్చినప్పుడల్లా కాళ్ళు చేతులు సన్నగా వణుకుతున్నాయి.నీరసం వచ్చేస్తుంది. “అరేయ్ యశ్వంతు, రేణుక విషయం పట్టించుకోకురా.నేనేదో సరదాగా చెప్పాను” అనంటున్నాడు నాగ్గాడు.

వాడి కళ్ళల్లోకి చూసాను.తల పక్కకు తిప్పేకున్నాడు. వేదిక మీద ఫోటోల కార్యక్రమంలో దిగాలుగా ఉన్నాను.అప్పగింతలు జరుగుతున్నాయి. ‘పెళ్ళికూతురు తండ్రి రెక్కట్టుకుని ఏడుస్తా ఉంది. తండ్రి ఏడుస్తానే సాగనంపుతున్నాడు’ నాగ్గాడు కూడా ఏడుస్తున్నాడు.వాడి వంక చూసాను. నాగ్గాడు కళ్ళు తుడుచుకుంటా ” హైస్కూల్లో వర్కులు చేయని అమ్మాయిల్ని కొడతలేదని, మొగోళ్ళనే కొడుతున్నారని నేనో రోజు మా అమ్మని రామ్మూర్తి మాస్టారు మీదకి గొడవకి తీసుకెళ్ళాన్రా.

 మాస్టారు కోపగించుకోకుండా “ఒరేయ్ నాగరాజు ఎవడో దిక్కుమాలోడ్ని ఇచ్చి పెళ్లి చేస్తే, కాదనకుండా చేసుకుని…ఆడపిల్లలు అమ్మా నాన్నల్ని వదిలి ,ఇంకోచోటకెళ్ళి

నిలబెడతారు.మన మొగోళ్ళు మాత్రం ఉన్న ఊరు వదిలిపెట్టలేం.వాళ్ళకి కష్టం వచ్చినా పుట్టింటికి చెప్పుకోరు.పూజ గదిలోకెళ్ళి ఏడుత్తారు.ఆళ్ళు లేకపోతే మనం ఎక్కడా ఉన్నామ్రా! అందుకే ఆడపిల్లలంటే జాలేసి వాళ్ళను కొట్టన్రా. ఆడోళ్ళు చెప్పుకోలేని కష్టాలు ఎన్నెన్ని పడతారో మీ అమ్మని అడుగు” అన్నారు.

 అంతే మా అమ్మ నన్ను ఇంటికి తీసుకెళ్ళి కుక్కను కొట్టినట్టు కొట్టింద్రా! మాస్టారు మాటలు అప్పుడు అర్థం కాలేదు కానీ మా నాన్న సచ్చిపోయాక,మాయమ్మ నన్నూ మా చెల్లిని పెంచడానికి, మా చెల్లి పెళ్ళి చేయడానికి పడిన పాట్లు చూశాక అర్థమైంది. కొంతలో కొంత సాయం ఉందామనే మాయమ్మ కోసమే నేను చదువు మానేసి ఎలక్ట్రికల్ పని నేర్చుకున్నాను అన్నాడు.

నాకు రేణుక గుర్తొస్తుంది నా కాళ్ళ పట్టు తప్పుతున్నాయి. కళ్ళు వాలిపోతున్నాయి.ఆరోజు టిఫిన్ చేయకుండా మనేదిగా కూర్చున్నాను. ఏదైనా తినమని నాగ్గాడు బతిమాలాడు.

వాడికి రేణుకను కలుద్దామని చెప్పాను.

“వద్దురా గొడవలు అయిపోతాయి”అన్నాడు.

“నేను చేసింది పాపం.రేణుకకు సారీ చెప్పాలి కాదంటే కాళ్ళ మీద పడతా! తిట్టినా, కొట్టినా పడతా. క్షమించానంటేనే కాళ్ళొదులుతా.పదరా. అన్నాను”.

చాలాసేపు నాగ్గాడు నాతో వాదించాక కారు తీసుకొచ్చాడు. తాడేపల్లిగూడెం పక్కన అగ్రహారంకు బయలుదేరాం. గట్టు పక్కన అరటి తోటలు దాటుతుంటే గోదాట్లో గాలికి కాలాగతన్నట్టు లేదు, ఎటుబడితే అటు పరిగెడతా కారు కిటికీలోంచి వచ్చి మొఖాన్ని పట్టుకుంటుంది. కారులో నాగ్గాడితో ఏమి మాట్లాడలేదు. దాదాపు ఊరు చేరామనగానే “ఏరా ఇప్పుడెళ్డం పద్ధతిగా ఉండదు ఆలోచించరా” అన్నాడు.

నేనేం మాట్లాడలేదు.కారు ఆగలేదు.

ఇంటి అడ్రస్ అడుగుతూ రెండు సందులు తిరిగాం. చివరికి ఎలాగానో ఇల్లు పట్టుకున్నాం.బయట అరుగు మీద పెద్దావిడ కూర్చుంది.బోడ కాకరకాయంత కుంకుం బొట్టెట్టుకుంది.

నాకు మాట రావడం లేదు.ఆవిడ దగ్గరికి వెళ్ళి “రేణుకుందండి” అని నాగ్గాడు అడిగాడు.

” లేదండీ” అంటా మమ్మల్ని ఎగాదిగా చూసి “ఏ ఊరు తమదీ” అంది.

మాది కొవ్వూరండి.మా ఫ్రెండు పెళ్ళి కబురు చెబుదామని వచ్చామండి అన్నాన్నేను

“కొవ్వూరోళ్ళా…!పొలాను ఉందయ్యా.ఆళ్ళెవరో స్కూల్లో జేసిన పనికి ఇప్పటికీ నరకం ఎల్లబోత్తందయ్యా!

 బంగారం అరిసి గొప్పతనం సూపించదు…మెరిసి సూపిస్తది.నా కోడలు అంతేనయ్యా.కట్టుకున్నోడు సరిలేకపోయినా,అత్తమామలు ముసిలోళ్ళయినా సంసారాన్ని గుట్టుగా మోస్తంది.

శుభలేఖ నాకు ఇచ్చి ఎల్లండయ్యా” అని బాధగా అంది.

నేను వెంటనే కలగజేసుకుని “పంచుకుంటూ వస్తుంటే శుభలేఖలు అయిపోయాయండీ. పొలం ఎక్కడ ఉందో చెబితే మేము వెళ్లి తప్పకుండా రమ్మని చెప్పి వెళతాం” అన్నాను.

రేణుక అత్తగారు ఒక కుర్రాణ్ణి పిలిచి “స్కూల్లో మా బుడ్డది ఉంటది రమ్మను” అని కబురెట్టింది. కాసేపటికి అచ్చం రేణుకనే నడిచొస్తున్నట్టు వాళ్ళమ్మాయి మా ముందుకు వచ్చింది.

“ఇదిగోవే స్నేహ, ఈళ్ళని పొలానున్న మీ అమ్మ కాడికి తీసుకెళ్ళు అని చెప్పగానే ‘సరే నాన్నమ్మ’ అని ముద్దుగా చెప్పింది.

నేను కార్లోకెక్కి తనను ఎక్కమన్నాను. భయం లేకుండా ఎక్కి కూర్చుంది.కారు బయలుదేరగానే వాళ్ళ నాన్నమ్మకి ‘టాటా’ చెబుతూ చెయ్యూపింది. నాగ్గాడికి కారెటెళ్ళాలో డైరెక్షన్ ఇస్తుంది.

“ఏం చదువుకుంటున్నావ్” అని ఉండబట్టలేక అడిగాను.

“ఫిఫ్త్ క్లాస్ అంకుల్” ఉంది.

నాకైతే రేణుకతో మాట్లాడుతున్నట్టే ఉంది.

కారు సెంటర్లోకి వచ్చాక ఆపమన్నాను.

“దిగు ,నీకు ఏం కావాలో కొనుక్కో” అన్నాను.

 కారు దిగి స్నేహ కొట్లోకి నడిచింది.

“ఏదైనా తీసుకో” అన్నాను.

 తనకు కావలసినన్ని చాక్లెట్లు డ్రింకులు రెండ్రెండు తీసుకుంటుంది.

“రెండోదెవరికి” అన్నాను.

“మా అన్నయ్య హై స్కూల్ కి వెళ్ళాడు.సాయంత్రం వచ్చాక వాడికి చాక్లెట్, డ్రింకు చూపించి ఏడిపిస్తాను.నన్ను బతిమాలాక ఇస్తాను” అని చిరుకోపంగా అంది.

“ఆడపిల్లలు అంతేరా” అన్నాడు నవ్వుతూ నాగ్గాడు.

తనకు కావలసినవి అన్నీ ఒక కవర్లో వేసి కారులో పెట్టాను.కారు ఇంకో అర కిలో మీటరు దూరం వెళ్ళాక

“ఆ తూము దగ్గర ఆపండి. అదే మా పొలం” అని ఆజ్ఞాపిస్తున్నట్టంది స్నేహ.

రెండెకరాల దూరంలో వరి పొలం చివర్న రేణుక కనబడతంది. వరిచేలు దుబ్బు పట్టాయి.

నాకు గుండె కొట్టుకోవడం ఆగిపోయింది. కానీ, తనకు నిజం చెప్పకపోతే గుండె పగిలిపోయేలా ఉంది. అందరం కారు దిగాం.వాళ్ళిద్దర్నీ అక్కడే ఉండమని నేను దుగాల మీద నడుచుకుంటూ వెళ్ళాను.

ఎవరో కారు దిగి వస్తుండడంతో రేణుక నన్నే చూస్తుంది.తన చేతిలోనని కలుపు మొక్కల్ని కట్టగా కట్టి గట్టుమీద పెట్టింది.

“ఎవరండీ” అంది.

నేను తననే చూస్తుండిపోయాను.

రేణుకింకా బక్కగా చిన్న పిల్లలానే ఉంది.చీరలో ఇప్పుడే చూడ్డం.గోధుమ రంగు చీర ఒంటి రంగులో కలిసిపోయింది.

“నేను యశ్వంతుని.హైస్కూల్లో కలిసి చదువుకున్నాం కదా” అని సిగ్గుపడుతూ అన్నాను.

రేణుక ముఖం ఆనందంతో నిండిపోయింది. “బాగున్నావా యశ్వంతు! ఎప్పుడో చిన్నప్పుడు చూశాను. పెద్దోడివి అయిపోయావు.పోల్చుకోలేక పోయాను.మంచి నీళ్లు పుచ్చుకుంటావా” అంది ఆప్యాయంగా.

” వద్దొద్దు రేణుక ,ఎలా ఉన్నావు” అని అడిగాను. “బానే ఉన్నాను యశ్వంతు.ఒక పాప, ఒక బాబునూ అంది ముక్తసరిగా.

తన ముఖంలోకి చూడకుండా “నన్ను క్షమించు రేణుక “అన్నాను.

తనకేమీ అర్థంకాక “ఎందుకంత పెద్ద మాటలు మాట్లాడతావు”అంది.

“రేణుకా…హైస్కూల్లో బ్లాక్ బోర్డు మీద ఆ రాతలు రాసింది నేనే” అని బాధపడుతూ

ఒప్పుకున్నాను. నేను చెప్పింది విని చిన్న నవ్వొకటి నవ్వింది. “చిన్నప్పుడెప్పుడో ,తెలిసీ తెలియని వయసులో జరిగిన దానికి ఇప్పుడు బాధపడుతున్నావా! సరేలే! ఇంకేంటి యశ్వంతు”అని విషయాన్ని తను చాలా తేలిగ్గా తీసుకునే సరికి నేను బిగుసుకు పోయాను.

“అది కాదు రేణుక !నా వల్లే కదా నీ జీవితం ఇబ్బందుల్లో ఉంది”అంటుండగానే నా కళ్ళల్లో నీళ్ళు తిరిగిపోయాయి.

“ఊరుకో యశ్వంతు!మనిషి మోయలేని బరువు ఏముంది.దేవుడు కాళ్ళు చేతులు ఇచ్చి బతకమన్నాడు చాలదా!కాకపోతే మన ఆలోచనల్ని మనం సరిగ్గా మోయలేక పోతున్నాం. అది సరి చేసుకుంటే బరువులే ఉండవు అని జీవిత రహస్యాన్ని చాలా మామూలుగా చెప్పేసి ‘ఇవేం పట్టించుకోకు’ అని నవ్వేసింది.

నేను అక్కడ ఉండలేక పోయాను.తనకు వెళుతున్నానని చెప్పకుండా ,వెనక్కి తిరిగి గట్టుమీద నడుస్తున్నాను.

రేణుక మాటలు నాకు మింగుడు పడడం లేదు. తను నన్ను తేలిగ్గా క్షమించేయడం…భరించలేనంత నొప్పిగా ఉంది.అలాగెలగ క్షమించేస్తారు.క్షమాపణ కంటే పెద్ద శిక్ష లేదు ,అందుకే ఈ శిక్ష విధించిందేమో!

నేను రాత పరీక్షల్ని మాత్రమే గెలిచాను.తను జీవితాన్నే గెలిచింది.తనే నా గురువు.

నేను పరిస్థితిని చూస్తున్నాను…తను మోస్తుంది. నాకు చిన్నతనంలో లెక్కలేనితనం ,తన జీవితం లెక్కల్ని మార్చేసింది.

 క్షమాపణ అనే శిక్ష భయంకరంగా ఉందిప్పుడు.గట్టుమీద ఆగిపోయాను.

నేను మలినమైపోయాను.టీచర్ స్థాయి నుండి స్టూడెంట్ అయ్యాననిపించింది.

నా జేబులో ఉన్న పెన్ను తీసి రెండుగా విరగ్గొట్టాను. పక్కనే ఉన్న వేపచెట్టు దగ్గరికి వెళ్లి కొమ్మ ఒకటి విరిచాను.ఆకుల్ని తురిమి బెత్తం తయారు చేశాను.

వెనక్కి తిరిగి వెళ్ళి రేణుక దగ్గర నిలబడ్డాను. రేణుక నా వైపు ఆశ్చర్యంగా చూస్తుంది.

ఆ బెత్తం రేణుక చేతిలో పెట్టి,కొట్టమని చెయ్యి చాపాను.