చిగురించిన వసంతం పార్ట్ – 2

అధ్యాయం- 4

మిస్సీ

కాఫీ తాగడం పూర్తిచేసాక తన ‘స్టడీ రూమ్’ వైపు నడిచాడు నెఖ్లుడోవ్‌. ముందు సమన్లు చదివి ఎన్ని గంటలకు కోర్టుకు హాజరుకావాలో తెలుసుకుని, ఆ తర్వాత ప్రిన్సెస్‌కు సమాధానం రాయాలని అనుకున్నాడు.

స్టూడియోలోంచి నడుస్తున్నప్పుడు గోడలమీద వేలాడుతున్న చిత్రాలు, పెయింటింగ్ స్టాండ్ ఎదురుగా నిలబడ్డప్పుడు దానిమీద అసంపూర్తిగా వదిలేసిన కాన్వాసు చూడగానే- ఒక కళాకారుడిగా తానిక ముందుకు సాగలేనన్న నిస్సహాయ భావన, అసమర్థుడిలా మిగిలిపోతానేమో అన్న ఆలోచన, అతడి మనస్సులో చాలా బలంగా రేగాయి. ఈమధ్య తరచుగా అతనికి ఇలాంటి ఆలోచనలు కలుగుతున్నాయి. తను అలవాటు చేసుకున్న తీవ్రసౌందర్యాభిరుచే దీనికి కారణమని ఎంత సమర్థించుకున్నా, అసలు ఆ ఆలోచనే అతనికి చేదుగా అనిపించేది.

కళాప్రతిభ తనలో పుష్కలంగా ఉందన్న బలమైన నమ్మకంతో అతను ఏడేళ్ళ కిందటే సైన్యంలో ఉద్యోగం వదిలేసాడు. ఆ కాలంలో అతనికున్న కళాదృష్టితో మిగతా పనులన్నిటినీ చాలా చిన్నచూపు చూసేవాడు. అలా చూసే హక్కు తనకు లేదని ఇప్పుడు అర్థమౌతోంది. అందుకే పాత విషయాలను గుర్తుచేసే ప్రతీది అతనికి చిరాకు కలిగిస్తుంది. ఆ స్టూడియోలో అమర్చిన విలాసవంతమైన అలంకారాలను చూసి అతని మనసు బరువెక్కింది. ఒకలాంటి అసంతృప్తితో అతను- సకలసౌకర్యాలతో సుందరంగా తీర్చిదిద్దిన సువిశాలమైన ‘స్టడీ రూమ్’లోకి ప్రవేశించాడు. వెంటనే పెద్ద రాతిటేబుల్‌ మీదున్న షెల్ఫ్‌లో ‘IMMEDIATE’ అనే లేబుల్ ఉన్న సమన్లు కనిపించాయి. అందులో ఉదయం 11 గంటలకు కోర్టుకు హాజరుకావాలని వుంది.

రాజకుమారి ఆహ్వానానికి ధన్యవాదాలు తెలుపుతూ డిన్నర్‌కు వచ్చే ప్రయత్నం చేస్తానని చెప్పాలని ఓ ఉత్తరం రాయడానికి కూర్చున్నాడు నెఖ్లుడోవ్‌.

ఒకటి నోట్ రాసాడు కాని అది మరీ అతి చనువు తీసుకుంటున్నట్టుగా ఉందనిపించి చించేసాడు. ఇంకోటి రాసాడు కాని అది మరీ అపరిచితులకు రాసినట్టుగా ఉందనిపించింది. వాళ్ళు అవమానంగా భావిస్తారేమోనన్న భయంతో దాన్ని కూడా చించేసాడు. వెంటనే అతను ‘ఎలక్ట్రిక్ బెల్’ బటన్ నొక్కాడు. వెంటనే పెద్ద మీసాలతో, పెదాలు కనిపించేలా నున్నగా గీసిన గడ్డంతో, బూడిదరంగు కాటన్ ఏప్రన్ ధరించి, విచారంగా కనిపిస్తున్న ఒక ముసలి పనివాడు తలుపు దగ్గరికి వచ్చాడు.

‘ఎవర్నైనా పంపి ఒక డ్రైవర్ని పిలిపించు.’

‘అలాగే అయ్యా.’

‘బయట ఉత్తరం కోసం ఎదురుచూస్తున్న దాసితో, నేను రాజకుమారి ఆహ్వానానికి ధన్యవాదాలు చెప్పానని, డిన్నర్‍కి రావడానికి ప్రయత్నిస్తానని చెప్పు.’

‘అలాగే అయ్యా.’

నెఖ్లుడోవ్‌ తన మనసులోనే ‘ఇలా చెప్పి పంపడం అంత మర్యాదగా ఉండకపోవచ్చు కాని ఇప్పుడు నేను ఉత్తరం రాయలేను. పర్వాలేదు. ఎలాగూ ఇవ్వాళ ఆమెను కలుస్తున్నాను కదా’ అనుకుని తన కోటు తీసుకోవడానికి లోపలికి వెళ్ళిపోయాడు.

నెఖ్లుడోవ్‌ ఇంట్లోంచి బయటకు వచ్చేసరికి అతనికి పరిచయమున్న ఒక డ్రైవరు తన ఇండియా-రబ్బర్ చక్రాల గుర్రబ్బండితో గుమ్మం బయట ఎదురుచూస్తున్నాడు.

డ్రైవరు తన తలని సగం నెఖ్లుడోవ్‌ వైపు తిప్పి ‘నిన్న మీరు ప్రిన్స్ కోర్చగిన్ ఇంటినుంచి వెళ్ళిపోయిన కొద్దిసేపటికే నేనక్కడికొచ్చాను, గేటు దగ్గర కాపలావాడు మీరు ఇప్పుడే వెళ్ళిపోయారుని చెప్పాడు.’ అన్నాడు.

ఆ డ్రైవరుకి నెఖ్లుడోవ్‌ తరచూ కోర్చగిన్‍ల ఇంటికి వెళ్తాడని తెలుసు. నెఖ్లుడోవ్‌ తన బాడుగ బండి ఎక్కే అవకాశం ఉంటుందని అతను అక్కడే ఎదురుచూసేవాడు.

‘చివరికి డ్రైవర్‍లకి కూడా కోర్చగిన్‍లతో నాకు సంబంధాలున్నాయనే విషయం తెలిసిపోయింది కదా’ అనుకున్నాడు నెఖ్లుడోవ్‌.

వెంటనే అతని మనసులో ‘ప్రిన్సెస్ కోర్చగిన్‌ను పెళ్ళిచేసుకోవాలా వద్దా?’ అనే సందేహం మళ్ళీ తలెత్తింది. ఆ సమయంలో అతని మనసులో తలెత్తిన అనేక ప్రశ్నల్లాగే ఈ ప్రశ్నకు కూడా సరైన సమాధానం దొరక్క ఎటూ తేల్చుకోలేకపోయాడు.

సాధారణంగా పెళ్ళి చేసుకోవడానికి ప్రేరేపించే అంశాలు- గృహస్థ సౌఖ్యాలు, కుటుంబ అనుబంధాలు. వీటితో పాటు ‘నైతిక జీవన విధానాన్ని’ పెళ్ళి సుసాధ్యం చేస్తుందన్న నమ్మకం. ముఖ్యంగా ఇప్పుడున్న తన శూన్యజీవితంలో కుటుంబం అనేది ఉంటేనే ఒక గమ్యం దొరుకుతుందనుకున్నాడు నెఖ్లుడోవ్‌.

తొలి యవ్వనదశ దాటిన బ్రహ్మచారులు వివాహాన్ని వ్యతిరేకించడానికి ప్రధానకారణం స్వేచ్ఛని కోల్పోతామనే ఆందోళన. దానికి తోడు స్త్రీ అనే ఒక ‘మార్మిక జీవి’ పట్ల లోలోపల అజ్ఞాతంగా ఉండే భయభక్తులు.

ఈ సందర్భంలో ప్రత్యేకంగా మిస్సీ విషయం తీసుకుంటే (కొన్నివర్గాలలో ముద్దుపేరు ఉండటం మామూలే. అందుకే ఆమె అసలు పేరు మేరీ అయినా ముద్దుగా ‘మిస్సీ’ అని పిలుస్తారు.) ఆమెని పెళ్ళిచేసుకోవడానికి అనుకూలంగా కనిపించే కారణాలు ఇలా ఉన్నాయి: ఆమె ఒక మంచి కుటుంబానికి చెందిన యువతి. మాట, నడక, నవ్వు అన్నిట్లోనూ సాధారణ స్త్రీలతో పోలిస్తే ఆమె భిన్నంగా ఉంటుంది. అది ఆమె అసాధారణ ప్రతిభ వలన వచ్చిన లక్షణం కాదు. ఆమెకున్న ‘సంస్కారం’ వల్ల కలిగింది. ఆ లక్షణానికి మరే ఇతర పదం అతనికి తట్టలేదు. అతను దాన్ని చాలా విలువైనదిగా భావించేవాడు. అంతేకాదు, ఆమె అందరికంటే ఎక్కువగా తనను మెచ్చుకోవడం ద్వారా తనను బాగా అర్థం చేసుకున్నట్లు కనబడేది. ఈ అర్థం చేసుకోవడం- అంటే తన గొప్పతనాన్ని గుర్తించడం- ఆమె మంచి నిర్ణయాత్మక విచక్షణ ఉన్న వ్యక్తి అనడానికి నిదర్శనం అనిపించింది నెఖ్లుడోవ్‌కి.

మిస్సీని పెళ్ళి చేసుకోకపోవడానికి గల ప్రతికూల అంశాలు ఏంటంటే, కాలం కలిసొస్తే ఆమె కంటే మంచి లక్షణాలున్న అమ్మాయి తనకు దొరుకుతుందేమోనన్న ఆశ. ఇప్పటికే ఆమె వయస్సు 27 ఏళ్ళనే నిజం. తాను ఆమెకు మొదటి ప్రేమికుడు కాకపోవచ్చనే అనుమానం.

ఆ చివరి ఆలోచన అతనికి బాధాకరంగా అనిపించింది. గతంలో అయినా సరే ఆమె వేరెవర్నో ప్రేమించి ఉండొచ్చన్న ఆలోచనని అతని అహం అంగీకరించలేదు. ఆమె తనను కలుసుకుంటుందని ముందే ఎలా ఊహించగలదులే అని సర్దుకోవాలని చూసినా ఆమె వేరొకరిని ప్రేమించగలదనే ఆలోచనే అతణ్ణి బాధించింది.

అలా ఆమెను పెళ్ళి చేసుకోవడానికి, చేసుకోకపోవడానికి కూడా అతనికి సరి సమాన కారణాలున్నాయి. ఎలా చూసినా రెండూ సమతూకంలో ఉన్నాయనుకుని తన ఆలోచనకి తానే నవ్వుకున్నాడు. జాతక కథలో ఏ గడ్డి తినాలో నిర్ణయించుకోలేక ఆకలితో చచ్చిపోయిన గాడిదతో తనను తాను పోల్చుకున్నాడు నెఖ్లుడోవ్‌.

‘ఏదేమైనా ముందు జిల్లా అధికారి భార్య మేరీ వాసిలేవ్‍నా నుండి సమాధానం వచ్చే వరకు, ఆమెతో మొత్తం తెగదెంపులు చేసుకునే వరకు నేనేం చేయలేను’ అని తనకు తానే చెప్పుకున్నాడు. ఇలాంటి నిర్ణయాన్ని ఆలస్యం చేయాల్సిన అవసరం, ఆలస్యం చేసే అవకాశం ఉందనే ఆలోచన అతనికి చాలా ఉపశమనం కలిగించింది.

‘సరే, ఈ విషయాలన్నీ తర్వాత ఆలోచిద్దాం’ అని మళ్ళీ తనకి తానే చెప్పుకున్నాడు.

అప్పటికే తారురోడ్డు మీద మౌనంగా దూసుకుపోతున్న బండి కోర్టుగేటు దగ్గరికి చేరుకుంది.

‘నేనెప్పుడూ చేసినట్టుగానే ఇప్పుడు కూడా నా ప్రజాకర్తవ్యాన్ని నిజాయితీగా నిర్వర్తించాలి, అదే సరైనపని అని నేను భావిస్తాను. అంతేకాదు, చాలాసార్లు అవి బాగా ఆసక్తికరంగా కూడా ఉంటాయి’ అని మనసులో అనుకుంటూ గేట్ కీపర్ పక్కనుంచి నడుచుకుంటూ కోర్టుహాల్ లోనికి ప్రవేశించాడు నెఖ్లుడోవ్‌.

అధ్యాయం– 5

న్యాయ నిర్ణేతలు

కోర్టు కారిడార్లు అప్పటికే సందడిసందడిగా ఉన్నాయి. కోర్టు సిబ్బంది ఊపిరి పీల్చుకునే సమయం లేకుండా చేతిలో సందేశాలు దస్తావేజులు పట్టుకుని, పాదాలు పైకి లేపకుండా నేలమీద ఈడ్చుకెళ్తున్నంత హడావుడిగా ముందుకీవెనక్కీ పరుగులు పెడుతున్నారు.

అనౌన్సర్లు, లాయర్లు, న్యాయాధికారులు అటూఇటూ తిరుగుతున్నారు. కొందరు ఫిర్యాదిదారులు, పోలీసు కాపలా లేని కొందరు నిందితులు గోడలవెంట విషాదంగా నడుస్తూంటే ఇంకొందరు కిందకూర్చుని ఎదురు చూస్తూ ఉన్నారు.

‘కోర్టు రూమ్ ఎక్కడ?’ నెఖ్లుడోవ్‌ ఒక బంట్రోతుని అడిగాడు.

‘ఏ కోర్టు కావాలి? ఇక్కడ సివిల్ కోర్టుంది క్రిమినల్ కోర్టుంది.’

‘నేను జ్యూరీ మెంబర్ గా వచ్చాను.’

‘అయితే క్రిమినల్ కోర్టని చెప్పాలి. ఇక్కడ కుడివైపు తిరిగి మళ్ళీ ఎడమవైపు తిరగండి. రెండో గుమ్మం.’

నెఖ్లుడోవ్‌ అటువైపు నడిచాడు.

ఇంతలో క్రిమినల్ కోర్టు జ్యూరీ సభ్యులు (న్యాయనిర్ణేతలు) కొందరు ఆలస్యంగా వచ్చి గబగబా వేరే గదిలోకి ప్రవేశించారు. ఆ రెండో గుమ్మం దగ్గర ఇద్దరు వ్యక్తులు నిలబడి ఎదురుచూస్తూ ఉన్నారు. ఒకడు కొంచెం బొద్దుగా పొడుగ్గా ఉన్న మంచి మనసున్న వ్యాపారి. అతను కాస్త స్నాక్స్ తిని ఓ ‘గ్లాసు’ పుచ్చుకుని వచ్చినట్లు ఉల్లాసంగా కనిపించాడు. రెండోవాడు యూదు సంతతికి చెందిన ఒక చిన్నదుకాణం యజమాని. వాళ్ళిద్దరూ ఊలు ధర గురించి మాట్లాడుకుంటుండగా నెఖ్లుడోవ్‌ వాళ్ళ దగ్గరికి వచ్చి అడిగాడు:

‘న్యాయనిర్ణేతల గది ఇదేనా?’

‘అవును సార్! ఇదే ఆ గది. మీరు కూడా మాలో ఒకరేనా? అంటే జ్యూరీలో ఉన్నారా?’ ఉత్సాహంగా కన్ను కొడుతూ అడిగాడు వ్యాపారి.

నెఖ్లుడోవ్ అవునన్నట్టుగా తలూపడం చూసి ‘సరే! మనిద్దరం కలసి పనిచేద్దాం! నా పేరు బక్లషెఫ్, సెకండ్ గిల్డ్ (రెండో శ్రేణి) వాణిజ్యవేత్తని’ అని మళ్ళీ అతనే అన్నాడు, తన మృదువైన వెడల్పాటి చేతిని ముందుకు చాపుతూ.

‘మీరెవరో తెలుసుకోవచ్చా సార్?’ ఈసారి కూడా అతనే అడిగాడు.

నెఖ్లుడోవ్‌ తన పేరు చెప్పి జ్యూరీ సభ్యులున్న గదిలోకి అడుగుపెట్టాడు.

ఆ గదిలో రకరకాల మనుషులు దాదాపు పదిమంది దాకా ఉన్నారు. కొద్దిసేపటి కిందటే వాళ్ళంతా అక్కడికి చేరుకున్నారు. కొంతమంది కూర్చున్నారు. ఇంకొంతమంది అటూఇటూ తిరుగుతూ ఒకర్నొకరు పరిశీలిస్తూ పరిచయం చేసుకుంటున్నారు. ఒక రిటైర్డ్ కల్నల్ యూనిఫాం వేసుకుని వచ్చాడు. కొందరు నడుమువరకు బిగువుగా కిందిభాగంలో వదులుగా ఉండే ‘ఫ్రాక్ కోట్‌’లు ధరించారు. ఇంకొందరు ప్యాంటు, టై, హ్యాట్‌తో అధికారికంగా కనిపించే ‘మార్నింగ్ కోట్‌’లలో ఉన్నారు. ఒకేఒక్క వ్యక్తి మాత్రం రైతు దుస్తుల్లో ఉన్నాడు.

వాళ్ళలో చాలామంది తమతమ వ్యాపారాలను వదిలిపెట్టి రావాల్సొచ్చినందుకు అసంతృప్తి వ్యక్తం చేసినా, అందరి మొహాల్లోనూ ఒక సామాజిక బాధ్యతను నిర్వర్తించబోతున్నామనే ఒక సంతృప్తి కనిపిస్తోంది.

జ్యూరీ సభ్యులందరూ వాతావరణం గురించి, వసంత ఋతువు ప్రారంభం గురించి, తమ ముందున్న కేసు గురించి మాట్లాడుకుంటూ చర్చించుకుంటున్నారు. పరస్పరం పరిచయం చేసుకున్నవాళ్ళు ఇంకా పరిచయం కాని వాళ్ళని గమనిస్తూ ‘వాళ్ళు ఎవరై ఉంటారా’ అని ఊహించుకుంటున్నారు.

నెఖ్లుడోవ్‌‍తో పరిచయం లేనివాళ్ళు అతని పరిచయం కోసం ఆత్రుతగా ప్రయత్నించారు. అతని పరిచయం వాళ్ళకి గర్వకారణంలా అనిపించింది. ఎప్పుడు అపరిచితుల మధ్య ఉన్నా వాళ్ళే తన దగ్గరికి వచ్చి తమని తాము పరిచయం చేసుకోవాలని, అది తన హక్కు అని అనుకుంటాడు నెఖ్లుడోవ్‌. ఇప్పుడు కూడా అలాగే అనుకున్నాడు.

అసలు చాలామంది కంటే తాను గొప్పవాడినని అతనెందుకు అనుకుంటున్నాడో చెప్పమని ఎవరైనా అడిగితే అతను స్పష్టంగా సమాధానం చెప్పలేడు. అతని ఇటీవలి జీవితం పెద్ద గొప్పగా గడిచిందేం లేదు. ఇంగ్లీష్, ఫ్రెంచ్, జర్మన్ భాషలు అద్భుతమైన ఉచ్చారణతో మాట్లాడగలగడం, అత్యంత ఖరీదైన వ్యాపారుల నుండి మంచిమంచి దుస్తులు, టైలు, బటన్‌లు కొనడం వంటివి తన గొప్పతనంగా ప్రదర్శించుకోడానికి సరిపోవని అతనికి కూడా బాగా తెలుసు.

అయినా వేరేవాళ్ళకంటే తాను గొప్పవాడిననే భావన ఉండేది నెఖ్లుడోవ్‌‍కి. అందరూ తనను గౌరవించడం తన హక్కు అనుకునేవాడు. ఆ గౌరవం దక్కకపోతే బాధపడేవాడు. జ్యూరీ సభ్యులున్న ఆ గదిలో కూడా ఒకడు తనను అగౌరవపరిచి అవమానించినట్టు భావించి బాధపడ్డాడు నెఖ్లుడోవ్‌. ఆ సభ్యుల్లో ఒకడు అతనికి బాగా తెలిసిన వ్యక్తి. అతను తన అక్కపిల్లలకు కొంతకాలం టీచర్‍గా కూడా పనిచేసిన పీటర్ గెరాసిమోవిచ్. అతని ఇంటిపేరు తెలుసుకోవాలని నెఖ్లుడోవ్‌ ఎప్పుడూ అనుకోలేదు. అంతేకాదు, అది కూడా తన గొప్పదనమే అన్నట్లుగా మాట్లాడేవాడు. ప్రస్తుతం పీటర్ పబ్లిక్ స్కూల్లో మాస్టర్ గా ఉన్నాడు. క్లుప్తంగా చెప్పాలంటే పీటర్ మితిమీరిన అతి చనువు, గర్వంతో కూడిన నవ్వు, వెకిలి ప్రవర్తన నెఖ్లుడోవ్‌కు అసహ్యం కలిగించాయి.

‘ఆహ్…హ… హ! నువ్వు కూడా ఈ వలలో పడిపోయావా?’ అని గట్టిగా నవ్వుతూ నెఖ్లుడోవ్‌ను పలకరించాడు పీటర్ గెరాసిమోవిచ్. మళ్ళీ తనే అన్నాడు: వదిలించుకోలేకపోయావా మరి?’

‘వదిలించుకోవాలని నేనెప్పుడూ అనుకోలేదు.’ గంభీరమైన స్వరంతో కొంచెం గర్వంగా జవాబిచ్చాడు నెఖ్లుడోవ్‌.

‘అలాగా! దీన్నే నేను ఔత్సాహిక ప్రజాసేవ అంటాను. కొంచం అలసిపోయేవరకో, ఆకలేసే వరకో ఆగి చూడు, అప్పుడు నువ్వే ఇంకో పాట పాడతావు,’ అన్నాడు పీటర్.

‘ఇంకొంచెంసేపు ఇక్కడే ఉంటే ఈ పాస్టర్ నా కొడుకు నన్ను ‘నువ్వు’ అని సంబోధిస్తాడేమో’ అనుకుంటూ అక్కణ్ణించి దూరంగా వెళ్ళాడు నెఖ్లుడోవ్‌. అప్పటికే అతని మొహంలో బంధువులందరూ ఒక్కసారే చనిపోయినంత తీవ్రవిషాదం ప్రతిఫలించింది.

శుభ్రంగా గడ్డం గీసుకుని గంభీరంగా కనిపిస్తున్న ఒక పొడవాటి వ్యక్తి చుట్టూ పోగైన గుంపు దగ్గరికి చేరాడు నెఖ్లుడోవ్‌. ఆ వ్యక్తి ఎంతో ఉత్సాహంగా సివిల్ కోర్టులో విచారణ జరుగుతున్న ఒక కేసు గురించి తనకు బాగా తెలుసని వివరిస్తూ గొప్పగొప్ప న్యాయమూర్తుల పేర్లు, ప్రసిద్ధికెక్కిన లాయర్ల పేర్లు చెబుతున్నాడు. ఒక ప్రముఖ లాయర్ ఎంతో చాకచక్యంగా ఆ కేసును మలుపు తిప్పిన తీరు తనకు ఆశ్చర్యం కలిగించిందని అన్నాడు. ఆ కేసులో ఒక వృద్ధమహిళ నిజం తనవైపే ఉన్నా కూడా ప్రత్యర్థికి పెద్ద మొత్తాన్ని చెల్లించాల్సి వచ్చిందని చెప్పాడు. ‘ఆ లాయర్ నిజంగా ఒక గొప్ప మేథావి’ అని ముగించాడు.

అక్కడున్న వాళ్ళందరూ అతను చెప్పేదంతా గంభీరంగా శ్రద్ధగా విన్నారు. కొందరు మధ్యలో ఏదో చెప్పాలని చూసినా అతను వాళ్ళకు అడ్డుపడ్డాడు. దాని గురించి అంతా తనకే తెలుసన్నట్లు వ్యవహరించాడు.

నెఖ్లుడోవ్‌ ఆలస్యంగా వచ్చినప్పటికీ, ఇంకా చాలాసేపే వేచి వుండాల్సి వచ్చింది. ఎందుకంటే జ్యూరీ సభ్యుల్లో ఒకరు ఇంకా అక్కడికి రాలేదు. అతని కోసం అందరూ అలాగే ఎదురుచూస్తూ కూర్చున్నారు.

అధ్యాయం- 6

న్యాయమూర్తులు

అధ్యక్షుడిగా కూర్చోవాల్సిన మైఖేల్ పెట్రోవిచ్ కొంచం ముందుగానే వచ్చాడు. అతను కొంచం ఎత్తుగా, బాగా దిట్టంగా, పొడవాటి గోధుమరంగు మీసాలతో ఉన్నాడు. పెళ్ళైనవాడే అయినా చాలా అనైతిక జీవితం గడిపేవాడు. అతని భార్య కూడా అలాగే ప్రవర్తించేది. అందుకే ఒకరి దారికి మరొకరు అడ్డుపడే అవసరం లేకుండాపోయింది.

ఈరోజు ఉదయమే అతడికి దక్షిణ రష్యా నుంచి సెయింట్ పీటర్స్‌బర్గ్ వస్తున్న స్విస్ యువతి నుంచి ఒక ఉత్తరం వచ్చింది. ఒకప్పుడు ఆమె అతని ఇంట్లో ట్యూషన్లు చెప్పేది. ఆ ఉత్తరంలో ఆమె సాయంత్రం అయిదు నుంచి ఆరుగంటల మధ్య హోటల్ ఇటాలియాలో అతని కోసం ఎదురుచూస్తానని రాసింది. దాంతో అతడికి ఈ కోర్టు సమావేశాన్ని తొందరగా మొదలెట్టి త్వరగా ముగించేయాలన్న తహతహ కలిగింది. ఎందుకంటే అతను ఆరుగంటల లోపు ఎర్రటి కురచ జుట్టున్న మరో మహిళ ‘క్లారా వాసిలెవ్‍నా’ని కలుసుకోవాలనుకుంటున్నాడు. గత వేసవిలో ఊర్లో ఉన్నప్పుడు అతడికి ఆమెతో ప్రేమాయణం మొదలైంది.

అతడు ఒక ప్రైవేట్ గదిలోకి వెళ్ళి తలుపుకి గొళ్ళెం పెట్టి అల్మారాలోంచి డంబెల్స్ తీసుకుని, చేతులను ఇరవైసార్లు పైకి కిందకి ముందుకి పక్కకి ఊపాడు. తర్వాత ఆ డంబెల్స్‌ని తలపై పెట్టుకుని మూడుసార్లు మోకాళ్లు కిందికి పైకి వొంచాడు.

‘ఒక చన్నీటి స్నానం, కొంత వ్యాయామం- మనిషి ఉత్సాహాన్నివ్వడంలో వీటికంటే ఉత్తమమైనవి ఇంకేం లేవు’ అనుకున్నాడతను, తన కుడిభుజం కండని ఎడమచేతి వేలితో పరీక్షించుకుంటూ. ఆ చేతి మూడోవేలుకి ఒక బంగారు ఉంగరం మెరుస్తూ వుంది. అతడింకా భుజాలను గుండ్రంగా తిప్పే వ్యాయామం (Moulinée Movement) చేయాల్సి వుంది. ఏదైనా దీర్ఘకాల సమావేశంలో కూర్చోడానికి ముందు అతను ఈ రెండు వ్యాయామాలూ తప్పకుండా చేస్తాడు.

ఇంతలో ఎవరో తలుపు తట్టారు. అధ్యక్షుడు గబగబా డంబెల్స్‌ని దాచేసి తలుపు తీస్తూ, ‘చెప్పండి’ అన్నాడు.

విశాలమైన భుజాలతో, అసహనపు మొహంతో, బంగారు కళ్ళజోడు ధరించిన ఒక జ్యూరీ సభ్యుడు తలుపు తీసి లోపలికి అడుగుపెట్టి అన్నాడు: ‘మాథ్యూ నికిటిచ్ ఇంకా రాలేదు.’

‘ఇంకా రాలేదా? ఆయన ఎప్పుడూ ఆలస్యంగానే వస్తాడు’ అన్నాడు అధ్యక్షుడు, తన యూనిఫార్మ్ వేసుకుంటూ.

‘ఎంత అసహ్యం అది. కొంచెమైనా సిగ్గండాలి ఆయనకు.’ సిగరెట్ తీసుకుంటూ కోపంగా అన్నాడు ఆ సభ్యుడు.

అత్యంత క్రమశిక్షణ కలిగిన ఆ సభ్యుడు ఆరోజు ఉదయమే భార్యతో గొడవపడ్డాడు. ఆమె నెలవారీ డబ్బు మొత్తం ముందే ఖర్చు చేసి మళ్ళీ డబ్బులు ఇమ్మని భర్తని అడిగింది. ఆయన ఇవ్వలేదు. దాంతో ఇద్దరికీ పెద్దగొడవ జరిగింది. ‘మీరిలాగే ప్రవర్తిస్తే మీకు ఇకనుంచి రాత్రి భోజనం లేదని ఖాయం చేసుకోండి’ అని ఘాటుగా చెప్పింది. ఆయన మారు మాట్లాడకుండా బయటకు వెళ్ళిపోయాడు. ఎందుకంటే ఆమె తన బెదిరింపును నిజంగా అమలు చేయగలదనీ, తనకు ఇంట్లో భోజనం పెట్టకపోవచ్చనీ ఆయనకు బాగా తెలుసు.

‘పద్ధతిగా నైతికంగా బతికేవాడికి ఇలాగే జరుగుతుంది’ అనుకుంటూ అధ్యక్షుడి వైపు చూసాడు.

రెండు మోచేతులు పక్కలకు చాపి, అందంగా ఎంబ్రాయిడరీ చేసిన యూనిఫార్మ్ కాలర్‌ పైన దట్టంగా పెరిగిన బూడిదరంగు గడ్డాన్ని తన తెల్లని మెత్తని చేతులతో మృదువుగా సర్దుకుంటూ, వెలుగునిండిన ముఖంతో, ఆరోగ్యంగా, ఉల్లాసంగా, సౌమ్యంగా ఉన్న అధ్యక్షుడు మైఖేల్ పెట్రోవిచ్ కళ్ళముందు కనిపించాడు.

‘ఇతనెప్పుడూ సంతృప్తిగా సంతోషంగా ఉంటాడు. నేనేమో ఎప్పుడూ బాధలోనే బతుకుతున్నాను’ అనుకున్నాడు ఆలోచనగా అతణ్ణే చూస్తూ.

అప్పుడే సెక్రటరీ వచ్చి ఒక పత్రం ఇచ్చాడు.

‘థాంక్యూ వెరీ మచ్’ అన్నాడు అధ్యక్షుడు సిగరెట్ వెలిగిస్తూ.

‘ముందు ఏ కేసు తీసుకుందాం మనం?’ మళ్ళీ అధ్యక్షుడే అడిగాడు.

‘ఆ విషప్రయోగం కేసే అనుకుంటున్నాను.’ నిర్లిప్తంగా సమాధానం ఇచ్చాడు సెక్రటరీ.

‘సరే, విషప్రయోగం కేసే మొదలుపెట్టేద్దాం’ అన్నాడు అధ్యక్షుడు.

ఆ కేసైతే నాలుగుగంటలకే పూర్తవుతుందని, అప్పుడు తను ముందే వెళ్ళిపోవచ్చని అనుకున్నాడు అధ్యక్షుడు.

‘అవునూ, మాథ్యూ నికిటిచ్ వచ్చాడా?’

‘ఇంకా రాలేదు.’

‘మరి బ్రెవే?’

‘ఇక్కడే ఉన్నాడు.’

‘అయితే అతను కనిపిస్తే, ఈ విషప్రయోగం కేసు మొదలుపెడతామని చెప్పండి, ప్లీజ్.’

బ్రెవే ఆ కేసుకి ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్న పబ్లిక్ ప్రాసిక్యూటర్. ఈ కేసులో అభియోగ పత్రం అతనే చదవాల్సి వుంది.

భుజాలను పైకెత్తి, చంకలో పోర్ట్‌ఫోలియో పెట్టుకుని, రెండో చేతి అరచేయి పూర్తిగా ముందుకు తిరిగేలా ఊపుకుంటూ, మడమలతో శబ్దం వచ్చేలా నేలపై గట్టిగా అడుగులేసుకుంటూ హడావుడిగా కారిడార్‌లో నడుచుకుంటూ వస్తున్న పబ్లిక్ ప్రాసిక్యూటర్ బ్రెవేని కలుసుకున్నాడు సెక్రటరీ.

‘మీరు సిద్ధంగా ఉన్నారా, మైఖేల్ పెట్రోవిచ్ అడిగారు?’ సెక్రటరీ ప్రశ్నించాడు.

‘అవును, నేనెప్పుడూ సిద్ధంగానే ఉంటాను.’ అని సమాధానమిచ్చి, ‘ముందు ఏ కేసు తీసుకుంటున్నాం మనం?’ అన్నాడు బ్రెవే.

‘విషప్రయోగం కేసు.’

‘అదే మంచిది,’ అన్నాడు పబ్లిక్ ప్రాసిక్యూటర్ బ్రెవే.

అది సరైంది కాదని అతనికి తెలుసు. అతను రాత్రంతా తన మిత్రుడి వీడ్కోలు పార్టీ సందర్భంగా హోటల్‌లో పేకాడుతూ మందు తాగుతూ గడిపాడు. ఉదయం అయిదు గంటల వరకూ తాగుతూ ఆడారు. అందువల్ల ఈ విషప్రయోగం కేసును చూసే అవకాశం దొరకలేదు. ఇప్పుడు కోర్టులోనే కేసు పత్రాలు చదివేయాలని అనుకున్నాడు.

సెక్రటరీకి అతని పార్టీ విషయం తెలుసు. అందుకే అధ్యక్షుడికి ఈ విషప్రయోగం కేసే ముందుగా తీసుకుందామని సలహా ఇచ్చాడు. సెక్రటరీ ఒక స్వేచ్ఛావాది. ఇంకా చెప్పాలంటే కొంచెం రాడికల్ ఆలోచనలున్నవాడు. బ్రెవే ఒక సంప్రదాయవాది. సెక్రటరీకి అతనంటే ఇష్టం లేదు. పైగా అతని ఉన్నత స్థానం చూసి కొంచెం అసూయ పడేవాడు కూడా.

‘సరే, మరి స్కోప్‍‍త్సీ (ఒక మత సంఘం) కేసు సంగతేంటి?’ సెక్రటరీ అడిగాడు.

‘సాక్ష్యాలు లేకుండా ఆ కేసు తీసుకోలేనని ముందే చెప్పాను. కోర్టుకి కూడా అదే చెప్తాను’ అన్నాడు బ్రెవే.

‘అంత భయపడాల్సిన అవసరమేంటి మిత్రమా?’ సెక్రటరీ నిర్లిప్తంగా అన్నాడు.

‘నేను చేయలేను.’ అని స్పష్టంగా చెప్పి మళ్ళీ చేతిని ఊపుకుంటూ తన ప్రైవేట్ గదిలోకి పరుగెత్తుకెళ్ళిపోయాడు బ్రెవే.

వాస్తవానికి అసలేమాత్రం కీలకం కాని ఒక చిన్నసాక్షి హాజరుకాలేదన్న నెపంతో స్కోప్‍త్సీ కేసును వాయిదా వేస్తున్నాడు బ్రెవే. కాని అసలు కారణం ఏంటంటే బాగా విద్యావంతులైన జ్యూరీ సభ్యులు విచారణ జరిపితే, వాళ్ళు స్కోప్‍త్సీ సభ్యులని నిర్దోషులుగా ప్రకటించే అవకాశముందని అతను అనుకున్నాడు.

అందుకే అధ్యక్షుడితో ముందే ఒక రహస్య ఒప్పందం చేసుకుని, రాబోయే సెషన్‌లో రైతులు ఎక్కువగా ఉండే ఒక పల్లెప్రాంతంలోని కోర్టులో తీర్పుకోసం ఆ కేసుని విచారణకు పెట్టాలనుకున్నారు. అలాంటి చోటులో నిందితులకి శిక్షపడే అవకాశాలు చాలా ఎక్కువ.

కారిడార్‌లో సందడి మరింత పెరిగింది. జనం ఎక్కువగా సివిల్ కోర్టు గుమ్మాల దగ్గర గుమిగూడారు. ఇందాక ఆ గౌరవనీయుడైన వ్యక్తి చెప్పిన కేసు అక్కడే కొనసాగుతోంది.

ఆ కేసు మధ్యలో విరామం వచ్చింది. బాధితురాలైన ఆ వృద్ధమహిళ కోర్టు నుంచి బయటకు వచ్చింది, తన క్లయింట్‍కి ఆస్తి మీద ఎలాంటి హక్కు లేకపోయినా ఆ ‘మేథావి’ లాయర్ ఆమె ఆస్తి మొత్తాన్ని తన క్లయింట్ ఆక్రమించే గొప్ప లొసుగు కనుక్కున్నాడు.

న్యాయమూర్తులకి ఆ కేసు గురించి మొత్తం తెలుసు. ఆ లాయర్‍కీ, అతని క్లయింట్‍కీ ఇంకా బాగా తెలుసు. కానీ వాళ్ళు కనిపెట్టిన వ్యూహం ఎంత చాకచక్యంగా ఉందంటే, ఆ పెద్దావిడ తన ఆస్తిని తీసుకోలేకుండా, చట్టం బాగా తెలిసిన ఆ వ్యక్తికి ఇవ్వలేకుండా ఉండలేని పరిస్థితి ఏర్పడింది.

ఆ వృద్ధ మహిళ కొంచం లావుగా ఉండింది. మంచి బట్టలు ధరించింది. ఆమె టోపీలో పెద్దపెద్ద పువ్వులున్నాయి. కోర్టు ద్వారం నుంచి బయటకు రాగానే ఆమె ఆగి, తన బలమైన పొట్టి చేతులను ముందుకు చాపి, తన లాయర్ వైపు తిరుగుతూ ‘ఏంటిదంతా, ఏం జరుగుతోంది? నమ్మలేకపోతున్నా!’ అని ఆవేదనగా పదేపదే అంటూనే వుంది.

లాయర్ ఆమె మాటలను పట్టించుకోకుండా ఆమె టోపీలో ఉన్న పువ్వుల వైపే చూస్తూ మనసులో మరేదో ఆలోచిస్తూ ఉన్నాడు.

సివిల్ కోర్టు ద్వారం నుండి ఆ వృద్ధమహిళ వెనుకే- బాగా ఇస్త్రీ చేసిన పొడవాటి షర్టు ముందుభాగం, అతను వేసుకున్న లో-కట్ వెస్ట్‌కోట్ లోంచి మెరుస్తుండగా, సంతృప్తి ప్రతిఫలిస్తున్న మొహంతో ఆ ప్రఖ్యాత మేథావి లాయర్ బయటకు వచ్చాడు. అతని నిర్వాకం వల్ల ఆ వృద్ధమహిళ తన సర్వస్వం కోల్పోయింది. చట్టజ్ఞానం ఉన్న అతని క్లయింట్ మాత్రం లక్షరూపాయలకంటే ఎక్కువే సంపాదించాడు.

ఆ లాయర్ వృద్ధ మహిళ పక్కనే నడుచుకుంటూ వెళ్ళాడు. అందరి చూపులు తన మీదే కేంద్రీకరించబడ్డాయని తెలిసినా, అతని నడిచే తీరుతెన్ను ఇలా చెప్పినట్టు అనిపించింది:

‘మీరు గౌరవంగా చూసే చూపులు నాకు అక్కర్లేదు.’

***