తంగలాన్ అర్థం కాలేదా?

సరే ముందొక మాట చెప్పండి. మీరు శ్రీశ్రీ రాసిన మహా ప్రస్థానం పుస్తకం చదివారా?

చదవలేదా మంచిది. వీలుంటే, ఎక్కడైనా దొరికితే చదవండి. చదివేప్పుడు, మీ కణాలలో ఏ మాత్రం చలనం ఉన్నా , శ్రీశ్రీ కన్నా ముందు ఆ మహాప్రస్థానం పుస్తకానికి, యోగ్యతా పత్రం అనే పేరుతో ముందుమాట రాసిన చలం, మిమ్మల్ని గట్టిగా గల్లా పట్టుకుని కూర్చోబెట్టేస్తాడు. నా మట్టుకు నేను, మహా ప్రస్థానం లో శ్రీశ్రీ రాసిన పద్యాలు ఓ పది సార్లు చదివి ఉంటే చలం రాసిన ముందు మాట మాత్రం ఓ వంద సార్లు చదివి ఉంటా.

ఆ ముందు మాట లో చలం ఓ చోట ఇలా అంటాడు.

“ శ్రీశ్రీ పుస్తకం కొని తీరికగా చదవండి. పద్యం పదిసార్లు చదవండి. ఏమీ అర్ధం కాలేదా – ఏ యువకుడికో , భిక్షకుడికో, death bed presentగా పంపండి. పారేయకండి, అంతకన్నా దాచుకోకండి. తెలుగు కవిత్వాన్ని ఖండించి, దీవించి, ఊగించి, శాసించి రక్షించే అపూర్వ శక్తి మీ చేతిలో పుస్తకం, pass it on.

పదేళ్ళు ఆగండి. ఈ లోపు ఆస్తి సంపాదించడం, పిల్లల్ని కనడం, ధరలు హెచ్చడం కాక జీవితంలో ఇంకా ఏమన్నా మిమ్మల్ని అమితంగా influence చేసినవి జరిగి ఉంటే మళ్ళీ కొత్త కాపీ కొని శ్రీశ్రీ పద్యాల్ని చదవండి. అప్పుడన్నా అర్ధమవుతుందేమో”.

---

పాపం తంగలాన్ సినిమా అర్ధం కాలేదా?

అర్ధం కాదు. అన్ని సినిమాలలాగా కథ మొత్తం దర్శకుడు చెబితేనే విని అర్ధం చేసుకుందాం అని కూర్చుంటే అర్ధం కాదు. అసలు సినిమాకు నేరుగా టికెట్ కొనుక్కుని వెళిపోవడం దేశభక్తి కన్నా చాలా పెద్ద పాపం అంటాను నేనైతే.

ఒకవేళ సినిమా ఇంకా చూడనట్టయితే ముందొకసారి అలా Youtubeకి వెళ్ళి ద్రావిడ దేశం అంటే ఏమిటో తెలుసుకోండి. అందునా.., ఇలా మత పిచ్చ ఇంతగా విస్తరించిన ఈ దేశంలో ఈరోజుకీ తమిళులు ఎందుకు ప్రత్యేకంగా నిలబడ్డారో తెలుసుకోండి. ఈ దేశపు మూల నివాసులు అంటే ఎవరో తెలుసుకోండి. రామానుజుడు ఎవరో తెలుసుకోండి, భక్తి ఉద్యమం అంటే ఏమిటో తెలుసుకోండి. కుత్సిత బ్రాహ్మణ మతం సర్వ సమానత్వాన్ని చాటి చెప్పిన బౌద్దాన్ని అంతం చేసి, కులవ్యవస్థ ను ఎలా ఈరోజుకీ సజీవంగా నిలబెట్టిందో తెలుసుకోండి. ఇవేవీ చేయడం మీ వల్ల కాదు అంటారా.. కనీసం మీ ఊరికి ఒక మూలగా విసిరివేయబడ్డ మాల మాదిగ పేటలోనో , ఎరుకల, బోయ వాళ్ళ ఇళ్లలోనో, కోయల కొండ దొరల గుడిసెల్లోనో ఒక్క పూటయినా గడిపి అప్పుడు సినిమాకి వెళ్ళండి.

అయినా అర్ధం కాలేదా?!

వదిలేయండి. Maa moviesలో అతడు సినిమా అయిదు వందలవ సారి చూసి గుండెల మీద చేయి వేసుకుని హాయిగా నిద్రపోండి.

---

ఏం సినిమా ఇంత సంక్లిష్టంగా తియ్యాలా?

Mullholand Drive సినిమా చూశారా మీరు ? ఎప్పుడో 2001 లో వచ్చిన Hollywood సినిమా , David lynch దర్శకుడు. Honestly నాకైతే అర్ధం కాలేదు. నాకే కాదు . ఈనాటికీ చాలా మందికి అర్ధం కాలేదు. కానీ One of the most discussed and reviewed movies అది. తాను ఏం చెప్పదలుచుకున్నాడో David lynch ఈనాటికీ ఎక్కడా చెప్పగా నేనైతే వినలేదు. ప్రత్యేకంగా ఈ సినిమానే ఎందుకు mention చేశాను అంటే, నాకు కనీసం 1% కూడా అర్ధం కాని సినిమా ఇది.

సరే అంత దూరం ఎందుకు ?

Most talented and brilliant film maker గా పరిగణించబడే Christopher Nolan ది ఏ సినిమా చూడగానే అర్ధమయిపోతుంది? అలనాటి Memento నుంచి మొదలుపెట్టి recent గా వచ్చిన Oppenheimer వరకూ, ఏ ఒక్కటీ ఒక్కసారి చూస్తే అర్ధమైపోయేవి కానే కాదు. ఇంకా Oppenheimer , Dunkirk లు చాలా నయం. ఆ particular period తాలూకూ హిస్టరీ చదివితే, క్షుణ్ణంగా సంభాషణలన్నీ వింటే అర్ధం అయ్యే అవకాశం ఉంది . Prestige, Memento, Inception, Interstellar ల పరిస్థితి ఏంటి? ఒక్కొక్కటి ఒక్కొక్క deep subject . ఏదీ మళ్ళా ఇంకోదానికి సంబంధం లేనివి. ఆయా subjects లో తల పండిన మేథావులు కూడా ముక్కున వేలేసుకునేలా తెరకెక్కించాడు Nolan.

అయినా కూడా, అసలేమీ అర్ధం కాకపోయినా కూడా, Mind bendingగా ఉన్నా కూడా ఎవ్వరూ Nolan సినిమా కి పేరు పెట్టరు. ఒక్క మాట మాట్లాడకుండా నోరు మూసుకుని ఉంటారు. మాకు కూడా బోలెడంత ప్రపంచ సినిమా జ్ఞానం ఉంది అనిపించుకోవడానికి పదే పదే Nolan సినిమాలని ప్రస్తావిస్తారు. “నువ్వు చేస్తుంది కూడా అదే కదా” అని మీకు వెంటనే అనిపించచ్చు. కాకపోతే నాకు అర్ధం కానిది అర్ధం కాలేదు అని చెప్పుకోవడంలో సిగ్గు లేదు . ఎవరైనా అర్ధమయ్యేట్టు చెబితే ఇంకో రెండు సార్లు చూసి అర్ధం చేసుకోవడానికి కూడా ఇబ్బంది లేదు. Interstellarను Inceptionను మరింత వివరంగా చెప్పే వాళ్ళతో చూడడం కోసం ఎప్పటి నుంచో వెయిటింగ్. Re release చేస్తే theatre experience కోసం మళ్ళా వెళ్ళడానికి కూడా సిద్దం.

Nolan ని అటు ఉంచుదాం, హీరోలు అందరికీ favorite హీరో brad pitt లాగా చాలా మంది దర్శక దిగ్గజాలు తమకు ఇష్టమైన దర్శకుడు ఎవరు అంటే చెప్పే Quentin Torrantino సినిమాలు మాత్రం ఏమన్నా నోట్లో అరటి పండు వలిచి పెట్టినట్టు ఉంటాయా? గుండెల మీద చెయ్యేసుకుని చెప్పండి. Pulp fiction, hateful eight చూసీ చూడగానే అర్ధమైపోయాయా..

Bibile అత్యంత ఘోరమైన పాపాలుగా చెప్పిన seven sins ఆధారంగానే David fincher SEVEN తీసాడని తెలియగానే ఆ పాపాలేమిటో బైబిల్ లో ఎక్కడ రాశారో గూగుల్ చేసి మరీ తెలుసుకోలేదూ? Zodiac సినిమా based on a true story అని తెలీగానే అవాక్కవ్వలేదూ?

అంతటి క్లిష్టమైన, కష్టమైన స్క్రీన్ ప్లేలని, భాషని, అర్ధం చేసుకుని wow అనే ఓపిక ఉంది గానీ, కొద్దిగా మన వాళ్ళ చరిత్ర, మన నేల చరిత్ర చదివి తెలుసుకునే ఓపిక లేదు కదా.?

ఒక్కసారి చదివితే, కొద్దిగా అన్నా ఈ భూమ్మీద నీకన్నా ముందు నడిచిన వాళ్ళ , ఈ దేశ అగ్రవర్ణాల పద ఘట్టన ల కింద నలిగి పోయిన దళితుల, గిరిజనుల ఆకలి, చావు కేకలతో కొంచమైనా empathize అయితే, నీకసలు ఏ మాత్రం కథ క్లిష్టంగా అనిపించదు. సిసలైన చరిత్రని, కొన్ని వందల ఏళ్ల చరిత్రని, తనకున్న అతి కొద్ది నిడివిలో బ్రిలియంట్ గా తెరకెక్కించాడని అర్ధమవుతుంది .

థియేటర్ లో కుర్చీలో కూలబడ్డాక చూడాల్సింది, విక్రమ్ ని కాదు, తంగలాన్ ని కాదు. పార్వతిని కాదు గంగమ్మని అంతకన్నా కాదు. దిక్కుమాలిన సనాతన ధర్మ శాస్త్రాలలో ఎవడో రాసి ఊసేసిన దగుల్బాజీ రాతల్ని నిజమైన భూమి పుత్రుల మీద రుద్ది, ఒక గుంట భూమి కూడా సొంతం అనిపించుకోవడానికి అర్హత లేకుండా చేసి వేల ఎకరాల భూముల్ని ఒక వర్గమే వాళ్ళ గుప్పెట్లో పెట్టుకుంటే, వాటిలో వెట్టికి చాకిరీ చేసిన కొన్ని వందల తరాల దళితుల్ని. వెట్టి అంటే తెలుసా? పో వెళ్ళు గూగుల్ చెయ్యి , చదువు.

సరిహద్దు గట్టు ఒక రవ్వ ఇటు జరిగితేనే పలుగులతో పొడుచుకు చచ్చిపోయే దేశంలో, అన్ని హక్కులకీ దూరం చేయబడి, ఊరికి దూరంగా విసిరివేయబడ్డ దళితుడు, నాలుగు కుంటల భూమిని రక్త మాంసాలు ధారపోసి ఎలాగో సొంతం అనిపించుకోవడం, దాంట్లో నాలుగు గింజలు పండించుకోవడం, చుట్టూ నాలుగు పడగలేసుకుని ఎప్పుడు కలిపేసుకుందామా అని చూస్తున్న కర్ణాల, కమ్మల, కాపుల, కోమట్ల నుంచి దాన్ని కాపాడుకోవడం ఎంతటి నిరంతర పోరాటమో అర్ధమైతే సినిమా మొదట్లోనే నీ తలకాయలో సూదులు దిగబడతాయ్.

అంతటి పోరాటం మధ్య , అంతటి వివక్ష మధ్య , అంతటి అణచివేత మధ్య, ఒకడు ఎవడైనా వెన్నెముకతో పుడితే, చస్ ఎందుకు ఈ వెట్టి బతుకు, ఎందుకు ఈ బానిస బతుకు, అనిపించి జీవనం కోసం, కోల్పోయిన భూముల్ని తిరిగి సొంతం చేసుకోవడం కోసం ఓ కొత్త దారి కోసం వెతికితే వాడే తంగలాన్. ఆ వెతుకులాటలో తనని, తన వాళ్ళని, తన మూలాల్ని తిరిగి తెలుసుకున్న యోధుడే తంగలాన్.

మిగతా కథ నేను చెప్పను. వెళ్ళండి టికెట్ కొనుక్కుని చూడండి. దొంగ ప్రింట్ దొరికితే చూసేద్దాం లాంటి కకృత్తి ఆలోచనలు చేయకండి. ఇది థియేటర్ కి వెళ్ళి ఎక్స్పీరియన్స్ చేయాల్సిన సినిమా. GV PRAKASHని dolby digitalలో వినాల్సిన సినిమా.

---

చాలామంది వెట్రి మారన్ ని, మారి సెల్వ రాజ్ ని, పా రంజిత్ ని ఒకే గాటని కట్టేసి మాట్లాడుతున్నారు. అంతకన్నా బుర్రతక్కువతనం లేదు. ముగ్గురి సినిమాలలో చూపించేది ఇప్పటిదాకా తెరకి ఎక్కని కథలే. కొంత సారూప్యత కూడా లేకపోలేదు. అయితే ముగ్గురి style of making లో బోలెడంత తేడా ఉంది . అసలు ఆ మాట కొస్తే వెట్రి మారన్, మారి సెల్వరాజ్ లు దర్శకులు, కాస్త విభిన్నమైన దర్శకులు. అవసరమైతే తమ సినిమాలకు కాస్త కమర్షియల్ రంగులు అద్దడం కోసం ఎక్కడన్నా కాస్త compromise అయ్యే లక్షణం ఉన్నవాళ్ళు. పా రంజిత్ అనేవాడు కేవలం దర్శకుడు కాడు.

He is a school of thought. A staunch Ambedkarist.

పైగా పా. రంజిత్ తన పాత్రల చేత విపరీతంగా శోకండాలు పెట్టించి మీ కుతి తీర్చడు. అయ్యో అంటూ మీరు చూపే నంగనాచి సానుభూతి కి అవకాశం ఇవ్వడు. తన పాత్రలు తినడానికి తిండి లేకపోయినా బోలెడంత స్వాభిమానం కలిగి ఉండడం చూపిస్తాడు. తన పాత్రల్లో తిరుగుబాటుదారుల్ని చూపిస్తాడు. ఆ పాత్రల చేతే మన అందరికీ మన హక్కులు గుర్తు చేస్తాడు, మనకి ప్రశ్నించడం నేర్పిస్తాడు. అన్నిటికన్నా ముఖ్యంగా బోలెడంత subtleగా స్త్రీని ప్రేమించడం ఎలానో నేర్పిస్తాడు. స్త్రీ పాత్రల్ని కేవలం పిల్లల్ని కనే యంత్రాలుగా, మర్మ అవయవాలు మోసుకు తిరుగుతున్న శృంగార వస్తువులుగా చూపడు. అసలు మూడు గంటల తన సినిమాలో ఏ ఒక్క పాత్ర చేతా స్త్రీని ఒక్క లేకి మాట అనిపించడు.

పా. రంజిత్ వంద సంవత్సరాల భారతీయ సినిమా కాన్వాస్ మీద ఇప్పటి వరకూ ఎవరూ ఆలోచించడానికి కూడా సాహసించని ఒక కొత్త పెయింటింగ్ గీస్తున్నాడు.

అర్ధం కాలేదా?

ఇప్పటికి ఊరుకో.. ఒక నాలుగు అయిదేళ్లు గడిచాక , నీకేమన్నా కాస్త maturity వచ్చింది అని నీకు అనిపిస్తే, ఆనిమల్, పుష్ప, కల్కి, సలార్ లు కాకుండా శ్యామ్ బెనెగల్ తీసిన మండి, అంకుర్… cyrus nowrasteh తీసిన stoning of soraya…. Fernando Meirells తీసిన city of God లాంటివి కంటబడి నువ్వు పొరపాటున చూస్తే, అవి నిన్ను కదిలిస్తే

అప్పుడు మళ్ళీ వరసపెట్టి పా. రంజిత్ ని చూడు .

Attakatti , Madras , kaalaa , Nachathiram nagar girathu , thangalaan..